Jednym z najważniejszych elementów każdej umowy o pracę jest prawidłowe określenie wynagrodzenia oraz jego składników. Kodeks pracy nie posługuje się terminami wynagrodzenie brutto / netto. Pojęcia te wykształciły się w praktyce, natomiast w ewentualnym sporze między pracodawcą a pracownikiem należy je uznać za „potoczne”.
Nasi Klienci często pytają adwokatów, w jaki sposób powinno być określone wynagrodzenie w umowie o pracę. Czy należy je oznaczyć jako wynagrodzenie brutto (tzw. wynagrodzenie przed potrąceniem) czy netto (tzw. wynagrodzenie na rękę)?
Prawidłowa odpowiedź na to pytanie to wynagrodzenie brutto, ponieważ jest to kwota wynagrodzenia od której pracodawca będzie potrącał należne świadczenia publicznoprawne (składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych). Kwotę brutto należy również wskazać w sporze sądowym przeciwko pracodawcy o zapłatę np. wynagrodzenia za nadgodziny lub godziny nocne, a także w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy.
Takie stanowisko zaaprobował Sąd Najwyższy, który w jednym ze swoich wyroków wskazał, że wynagrodzenie za pracę, jako niezbędny element stosunku pracy (art. 22 § 1 Kodeksu Pracy), jest pojęciem określonym przepisami prawa pracy. Z przepisów tych w sposób niewątpliwy wynika, że wynagrodzenie za pracę należy się pracownikowi, stanowiąc całość obejmującą także tę część, którą pracodawca może (ma obowiązek) potrącić (odliczyć). Nie można więc w ogóle konstruować takiej definicji wynagrodzenia za pracę, w której będzie się wyróżniać część wynagrodzenia za pracę należną pracownikowi (wynagrodzenie netto) i część, która pracownikowi nie przysługuje. Wynagrodzenie za pracę należy się pracownikowi w całości i takie wynagrodzenie wyznaczone jest przez treść stosunku pracy, a więc w takiej wysokości należy je zasądzać w sporze sądowym między stronami stosunku pracy. Pojęcie wynagrodzenia „brutto” w ogóle nie występuje w przepisach prawa pracy i ma raczej znaczenie potoczne. Prawo pracy posługuje się bowiem tylko pojęciem wynagrodzenia za pracę jako takiego. Potoczne znaczenie ma też pojęcie wynagrodzenia „netto”, przez które należy rozumieć część wynagrodzenia za pracę wypłacaną pracownikowi, ale tylko wtedy, gdy pracodawca dokona stosownych odliczeń na podstawie innych przepisów prawa. (zob. uchwała Sąd Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2001 r., sygn. akt III ZP 13/01).
Z wyżej przedstawionym stanowiskiem wiążą się bardzo istotne dla pracownika konsekwencje – jeśli strony w umowie o pracę wskazały wynagrodzenie w określonej wysokości bez doprecyzowania, czy jest to wynagrodzenie brutto czy netto (albo umowa została zawarta ustnie), to zawsze przyjmuje się, że jest to wynagrodzenie brutto.
Kancelaria adwokacka KSJ Legal z sukcesem reprezentuje pracowników przed sądami pracy. Doradzamy na każdym etapie postępowania, począwszy od podjęcia próby polubownego rozwiązania sprawy, aż do uzyskania prawomocnego rozstrzygnięcia i egzekucji przed organami ścigania.
Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu
Adwokat – Wrocław – KJS Legal
