Tag: testator

Czy testament należy wydać Sądowi spadku?

W przypadku konfliktu między spadkobiercami może dojść do sytuacji, kiedy jeden z nich nie chce wydać testamentu po zmarłym spadkodawcy. Czy taką osobę można zmusić do wydania testamentu? Czy za schowanie testamentu przepisy przewidują jakieś kary?

Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego, osoba, u której znajduje się testament, jest obowiązana złożyć go w Sądzie spadku, gdy dowie się o śmierci spadkodawcy, chyba że złożyła go u notariusza. Kto bezzasadnie uchyla się od wykonania powyższego obowiązku, ponosi odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę – szkoda może polegać na ustaleniu nieprawidłowego kręgu spadkobierców, co w dalszej kolejności doprowadzi do wszczęcia nowego postępowania o zmianę postanowienia w zakresie stwierdzenia nabycia spadku.

W celu stwierdzenia, czy istnieje testament i gdzie się znajduje, Sąd spadku może nakazać złożenie oświadczenia w tym przedmiocie, stosując odpowiednio tryb przewidziany do wyjawienia przedmiotów spadkowych. Oświadczenie składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej. Sąd po wysłuchaniu osoby, u której według uzyskanych wiadomości testament się znajduje, wyda z urzędu postanowienie nakazujące jej złożenie testamentu w wyznaczonym terminie (art. 647 – 648 Kodeksu postępowania cywilnego).

Klienci pytają naszych adwokatów, co można zrobić, kiedy osoba przechowująca testament nadal go nie przekłada w Sądzie? Na osobę, która uporczywie uchyla się od złożenia testamentu, Sąd spadku może nałożyć grzywnę w wysokości do 3 tysięcy złotych.

Warto pamiętać, że złożeniu podlega każdy testament, także taki, co do którego zachodzą wątpliwości, czy jest ważny, a także czy został odwołany, ponieważ ocena ważności (skuteczności odwołania testamentu i zakresu tego odwołania) dokonywana jest w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Uprawniony do tej oceny jest Sąd spadku, a nie spadkobierca czy osoba, która testament przechowuje.

Kancelaria adwokacka KJS Legal ma bogate doświadczenie w prowadzeniu spaw spadkowych. Asystujemy w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku oraz o dział spadku. Prowadzimy sprawy dotyczące cudzoziemców, w szczególności spadkobierców ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, Włoch i Francji.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Adwokat – Wrocław – KJS Legal

Testament spisany pod przymusem

Rolą adwokata w sprawach spadkowych jest niekiedy pomoc w zweryfikowaniu, czy przedłożony w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku testament jest ważny. Jest to o tyle istotne, że testament ma kluczowe znaczenie dla zasad dziedziczenia.

Zgodnie z art. 945 Kodeksu cywilnego, testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:

w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli,
pod wpływem groźby.
Sądy spadku podkreślają w wyrokach tzw. wolę testowania, czyli wolę i świadomość dokonywania czynności prawnej na wypadek śmierci, jaką jest spisanie testamentu. Brak woli testowania powoduje, że testament w ogóle nie istnieje. Testator-spadkodawca musi obejmować swoją świadomością fakt regulowania losów swojego majątku na czas po swojej śmierci.

Sporządzenie przez spadkodawcę testamentu jedynie po to, aby uwolnić się od natrętnych próśb jakiejś osoby co do zasady ocenia się jako działanie bez woli testowania. Tym samym, dokonana czynność, czyli spisany testament – nie będzie ważny.

Oświadczenie woli testatora-spadkodawcy jest świadome, jeżeli w czasie sporządzania testamentu nie występowały żadne zaburzenia świadomości, a testator jasno i wyraźnie zdaje sobie sprawę, że sporządza testament o określonej treści. Oświadczenie to jest swobodne, jeśli spadkodawca nie kieruje się motywami intelektualnymi lub pobudkami uczuciowymi, mającymi charakter chorobliwy, nie pozostaje pod dominującym wpływem czyjejkolwiek sugestii i zachowuje wewnętrzne poczucie swobody postępowania.

Jeśli zatem testament został spisany pod przymusem, uznać go należy za nieważny, a osoba – która zmusiła spadkodawcę do spisania takiego testamentu – będzie można wyłączyć od dziedziczenia uznając ją za niegodną dziedziczenia (art. 928 Kodeksu cywilnego)

Kancelaria adwokacka KJS Legal reprezentuje klientów w sprawach spadkowych, począwszy od postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, kończąc na dziale spadku i zgłoszeniu nabycia w Urzędzie Skarbowym. Z uwagi na stopień skomplikowania spraw spadkowych, a w szczególności w sytuacji gdy inny uczestnik występuje w sprawie z adwokatem, warto rozważyć pomoc ze strony profesjonalisty.