Zadaniowy system czasu pracy a nadgodziny?

Zadaniowy system czasu pracy nie wyklucza roszczeń pracownika przeciwko pracodawcy o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach . Taką sprawę można połączyć z żądaniem zapłaty za godziny i nocnych, jak również żądaniem ustalenia istnienia stosunku pracy, w szczególności gdy umowa o pracę została zawarta w formie ustnej. Zgodnie z art. 140 Kodeksu Pracy, cechą charakterystyczną zadaniowego systemu czasu pracy jest to, że pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy.?

Zakres zadań powinien być tak ustalony z pracownikiem, aby był on w stanie te zadania wykonać w przewidywanym terminie, pracując nie więcej niż 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w 5-dniowym tygodniu pracy. Nadto, jeśli pracownik wykonuje prace, które nie mogą być wykonywane w niedziele i święta, to zakres zadań musi być ustalony tak, żeby pracownik nie musiał wykonywać pracy w te dni.

W świetle utrwalonego już orzecznictwa Sądu Najwyższego, samo nazwanie czasu pracy „zadaniowym” nie wyłącza stosowania przepisów o wynagrodzeniu za pracę w godzinach nadliczbowych (tak: SN w wyroku z dnia 4 sierpnia 1999 r., sygn. akt I PKN 181/19). Z zasady, powierzanie pracownikowi stałej pracy przekraczającej podstawowy czas pracy powinno prowadzić do zmniejszenia ilości tych zadań w sposób umożliwiający ich wykonanie w powszechnie obowiązujących normach czasu pracy (wyrok SN z dnia 25 sierpnia 1998 roku w sprawie I PKN 114/98). Jeżeli sposób organizacji pracy przez pracodawcę powoduje konieczność stałego wykonywania przez kierownika pracy ponad normę pracy, to ma on prawo do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (wyrok SN z dnia 14 grudnia 2004 roku w sprawie II PK 106/04). Jeżeli więc zakres czy rodzaj przydzielonych pracownikowi zadań pozwoli na ustalenie, iż nie są one możliwe do wykonania w normalnym czasie pracy, lecz wymagają stałego jego przekraczania, wówczas może się okazać, że także pracownikowi zajmującemu kierownicze stanowisko i pracującemu w „zadaniowym” systemie czasu pracy będzie przysługiwało wynagrodzenie za nadgodziny. Określenie czasu pracy wymiarem zadań nie pozbawia możliwości dochodzenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, nawet w przypadku kierowników średniego szczebla, jeśli zadania zostaną wyznaczone w taki sposób, że nie można ich wykonywać bez przekroczenia normy czasu pracy (wyrok SN z 25 sierpnia 2004 roku w sprawie III PK 22/04).

Wskazać jeszcze należy, że zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z 23 listopada 2001 r. w sprawie I PKN 678/00, ciężar dowodu w zakresie wykonywania pracy spoczywa zarówno na powodzie, który dochodzi roszczeń z tego tytułu (art. 6kc w zw. z art. 300 kp), jak i na pozwanym pracodawcy, który był zobowiązany do prowadzenia ewidencji czasu pracy (149§1kp). Jeżeli jednak ścisłe udowodnienie wysokości dochodzonych żądań jest nader utrudnione, to sąd powinien skorzystać z uprawnień określonych w art. 322 kpc i zasądzić według swojej oceny odpowiednie kwoty, po rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Komplikacje dowodowe w zakresie dokładnego wskazania dat i rozmiaru wykazywanej przez powoda pracy w godzinach nadliczbowych mogą być rozwiązane przez sąd przez zasądzenie odpowiedniego wynagrodzenia według oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy (art. 322 K.c.) – uzasadnienie wyroku SN z dnia 23 listopada 2001 roku w sprawie I PKN 678/00.

Kancelaria adwokacka KSJ Legal ma bogate doświadczenie w sprawach z zakresu prawa pracy, w tym tych dotyczących roszczeń o zapłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe i nocne. Doradzamy na każdym etapie postępowania, począwszy od sporządzenia opinii prawnej, aż do uzyskania prawomocnego rozstrzygnięcia przed sądem II instancji.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Tel. 668-841-990

[email protected]

Adwokat – Wrocław – KJS Legal

Jaka płaca za nadgodziny?

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje pracownikowi dodatek w wysokości:

– 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

– 100% wynagrodzenia – za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym,

– 50 % wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony powyżej.

Sprawę o zapłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych można połączyć ze sprawą o ustalenie istnienia stosunku pracy, w szczególności gdy umowa o pracę została zawarta w formie ustnej, a także sprawą o zapłatę wynagrodzenia za godziny nocne. Aby żądać ustalenia istnienia stosunku pracy, pracownik będzie musiał udowodnić, że wykonywał pracę oraz, że wykonywana praca miała cechy umowy o pracę. Przed wniesieniem pozwu warto dowiedzieć się, jakie są różnice między umową o pracę a umową zlecenia.

Sprawa o zapłatę wynagrodzenia za godziny nadliczbowe jest dla pracownika bezpłatna (brak wpisu sądowego na start), jeśli wartość dochodzonych świadczeń nie przekracza 50 tysięcy złotych brutto.

Powództwo w takiej sprawie może być wytoczone wedle wyboru pracownika

– przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, albo

– przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy albo siedziba pracodawcy.

Roszczenia przeciwko pracodawcy o zapłatę zaległego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe i godziny nocne można dochodzić w ciągu 3 lat odkąd stały się wymagalne. Dla przykładu, jeśli wynagrodzenie miało być płatne z dołu do 10 każdego miesiąca, to wynagrodzenie za styczeń 2017 r. przedawni się 11 lutego 2020 r. Oznacza to, że 10 lutego 2020 r. będzie ostatnim dniem na wniesienie pozwu do Sądu Pracy.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Kiedy mogę żądać ustalenia istnienia stosunku pracy?

Nasi Klienci bardzo często pokazują nam swoje umowy zlecenia / umowy o dzieło i pytają, czy nie powinni mieć zawartej umowy o pracę. Wątpliwości pojawiają się w szczególności wtedy, gdy pracodawca nie płaci za nadgodziny albo godziny nocne. Zdarza się też, że pracownicy zawarli umowę o pracę ustnie, podpisali kilka umów z jednym pracodawcą, bądź świadczyli pracę pomimo upływu terminu końcowego umowy.

W takich sprawach najpierw należy się upewnić, że wykonywana praca ma ustalone w Kodeksie Pracy cechy umowy o pracę. Zachęcamy do zapoznania się z naszym artykułem, który opisuje różnice między umową o pracę a umową zlecenia.

Jeśli praca faktycznie była wykonywana w warunkach właściwych dla umowy o pracę, pracownikowi przysługuje prawo do wystąpienia do Sądu Pracy z żądaniem o ustalenie istnienia stosunku pracy. Sąd w takiej sprawie ustali, czy pracodawca omijał prawo nie zawierając z pracownikami umowy o pracę. Bardzo istotne będzie przedstawienie w toku procesu odpowiedniego materiału dowodowego celem udowodnienia dochodzonego roszczenia.

Warto pamiętać, że sprawę o ustalenie istnienia stosunku pracy można połączyć z pozwem o zapłatę zaległego wynagrodzenia za np. nadgodziny, godziny nocne, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, odprawę, nagrodę, itp.

O ile sprawy o roszczenia majątkowe (zaległe wynagrodzenie) są ograniczone 3-letnim terminem przedawnienia, o tyle sprawa o ustalenie istnienia stosunku pracy nie jest ograniczona żadnym terminem i może być wniesiona bez względu na upływ czasu.

Takie postępowanie jest dla pracownika bezpłatne (brak wpisu sądowego na start), jeśli wartość dochodzonych świadczeń nie przekracza 50 tysięcy złotych brutto. Jeśli pracownik żąda w pozwie wyłącznie ustalenia istnienia stosunku pracy, to wartość przedmiotu sporu w takiej sprawie to 12-krotność średniomiesięcznego wynagrodzenia pracownika.

Powództwa w sprawach pracowniczych może być wytoczone wedle wyboru pracownika:

– przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, albo

– przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy albo siedziba pracodawcy.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Jakie są różnice między umową o pracę a umową zlecenia?

Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracodawca nie może narzucać pracownikowi zawarcia umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy o współpracę) w sytuacji gdy praca wykonywana przez pracownika ma ustalone w Kodeksie Pracy cechy umowy o pracę.

Głównymi różnicami między umową zlecenia a umową o pracę jest to, że:

  1. zleceniobiorca nie musi się podporządkowywać zleceniodawcy, z kolei pracownik musi wykonywać wszelkie polecenia pracodawcy,
  2. zleceniobiorca nie wykonuje pracy pod kierownictwem zleceniodawcy, a pracownik musi wykonywać pracę w określonym miejscu, przedziale czasowym i w określony sposób,
  3. świadczenie zleceniobiorcy może być nieodpłatne, natomiast umowa o pracę zawsze jest odpłatna (pracownik nie może zrzec się wynagrodzenia w całości ani części),
  4. zlecenie dotyczy określonej lub określonych czynności, w przeciwieństwie do umowy o pracę, na podstawie której pracownik świadczy pracę w sposób stały i powtarzający,
  5. w zleceniu często występuje brak pewnej stałości, ciągłości, co jest charakterystyczne dla umowy o pracę,
  6. zleceniobiorca ma możliwość posłużenia się podwykonawcą, natomiast pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę musi wykonywać wszystkie czynności zawsze osobiście i nie może korzystać z pomocy zastępców.

Jeśli zawarta z pracownikiem umowa ma charakter mieszany tzn. ma zarówno cechy umowy o pracę jak i umowy cywilnoprawnej, wówczas należy zbadać, które elementy przeważają. Warto pamiętać, że sama nazwa umowy nie ma znaczenia dla ustalenia właściwości łączącego strony stosunku prawnego.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu