W praktyce nie brakuje przypadków, kiedy strony zawarły umowę o pracę na czas określony, ale po upływie tego czasu pracownik nadal świadczy pracę. W takiej sytuacji może nasunąć się pytanie, czy pracodawca ma obowiązek wypłaty wynagrodzenia, dodatku za nadgodziny i godziny nocne? Czy umowę o pracę można zawrzeć ustnie?

Na wyżej postawione pytania należy odpowiedzieć twierdząco. Uznaje się bowiem, że w omawianym przypadku strony umowy o pracę dorozumianie (tj. przez własne zachowanie – aktywność pracownika / akceptację pracodawcy) przedłużyły łącząca ich umowę. Należy również przyjąć, że strony zawarły drugą umowę na czas nieokreślony.

Warto pamiętać, że jeśli z łączącego strony stosunku nie wynika, czy umowa została zawarta na czas określony czy nieokreślony, to istnieje domniemanie na korzyść pracownika, że umowa została zawarta/ przedłużona na czas nieokreślony.

Zasadą jest, że nawiązanie stosunku pracy wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Warunkiem koniecznym uznania, że po rozwiązaniu się umowy terminowej doszło do nawiązania nowego stosunku pracy jest ustalenie, że pracodawca miał zamiar zatrudnić byłego pracownika na określonym stanowisku.

Wykonywanie przez byłego pracownika w ciągu kilku dni czynności pracowniczych bez wiedzy pracodawcy (który w tym czasie był np. na urlopie) nie świadczy o zgodnym zamiarze nawiązania umowy o pracę. Wynika to z tego, że Kodeks Pracy przewiduje cechy umowy o pracę, a jedną z nich jest podporządkowanie pracownika pracodawcy i działanie pod jego kierownictwem. Jeśli zatem pracownik świadczył pracę pomimo ustania umowy bez wiedzy pracodawcy np. w czasie jego dłuższej nieobecności w firmie, wówczas można by zarzucić pracownikowi, że działał samowolnie i na własne ryzyko.

Jeśli pracodawca nie chce uznać pracy wykonywanej przez pracownika jako przedłużenie umowy o pracę, pracownik może wnieść samodzielnie bądź za pośrednictwem adwokata do Sądu Pracy pozew o ustalenie istnienia stosunku pracy.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu