Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, wierzycielowi, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, stanowiąca równowartość kwoty:

Równowartość kwoty rekompensaty, o której mowa wyżej, jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.

Celem rekompensaty nie jest rekompensata wierzycielowi kosztów, jakie poniósł w związku z dochodzeniem konkretnej należności, lecz skłonienie dłużnika do zapłaty w terminach płatności, do których dłużnik się zobowiązał.

Rekompensata nie ma charakteru kary za opóźnienie, a stanowi minimalny ryczałt kosztowy, który zwalnia wierzyciela od obowiązku wykazania, że poniósł koszty w tej wysokości. Dopiero w przypadku ich przekroczenia na wierzycielu spoczywa obowiązek udokumentowania kosztów w celu ich odzyskania (zobacz: wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 4 lipca 2017 r. XIII Ga 451/17, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r., III CZP 94/15, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 lutego 2018 r. V ACa 1107/17).

Jednocześnie, trzeba pamiętać, że odsetki, przyznane przepisami ustawy o terminie zapłaty w transakcjach handlowych, należą się także wówczas, gdy dłużnik zalega jedynie co do części, nawet nieznacznej należności wynikającej z transakcji.

Roszczenie o stałą kwotę rekompensaty kosztów odzyskania należności przysługuje wierzycielowi od każdej dokonywanej transakcji handlowej. W przypadku umów ramowych przez transakcję handlową należy rozmieć każdą transakcję wykonawczą.

Uprawnienie wierzyciela do żądania rekompensaty jest oderwane od spełnienia przez niego dodatkowych warunków poza tym, że spełnił on swoje świadczenie oraz nabył prawo do żądania odsetek. Jest to uprawnienie, które nie zależy od tego, czy wierzyciel poniósł w konkretnej sytuacji jakikolwiek uszczerbek związany ze spełnieniem przez dłużnika jego świadczenia z opóźnieniem. O tym, że powstanie tego uprawnienia nie jest związane ze szkodą świadczą przynajmniej dwie okoliczności. Ustawodawca wyraźnie stwierdza, że chodzi o rekompensatę, przy tym rozumianą nie jako wyrównanie konkretnego uszczerbku, który wierzyciel musi wykazać, ale jako zryczałtowaną rekompensatę za koszty, które musi ponosić w związku z odzyskiwaniem należności (zobacz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2017 roku, sygn. akt V CSK 660/16).

Podkreślenia jednak wymaga, że choć wymieniona ustawa nakłada na dłużnika obowiązek uiszczenia rekompensaty, bez względu na to czy wierzyciel jakiekolwiek koszty z tego tytułu poniósł oraz czy poniósł uszczerbek, to jednak możliwość ich zasądzenia uzależniona jest przede wszystkim od okoliczności konkretnej sprawy, w tym od prawidłowego sformułowania roszczeń pozwu.

Pozew o zapłatę rekompensaty można złożyć przez E-Sąd, co znacznie przyspiesza postępowania. O sposobie dochodzenia roszczeń przed E-Sądem w artykule.

Adwokat Joanna Susło
KJS Legal Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Tel. 668-841-990

[email protected]

Adwokat – Wrocław – KJS Legal